Sieć Natura 2000 jest wypełnieniem zobowiązań UE wynikających z Konwencji o różnorodności biologicznej (Konwencja z Rio de Janeiro, 1992). Jej celem jest zachowanie zarówno zagrożonych wyginięciem siedlisk przyrodniczych oraz gatunków roślin i zwierząt w skali Europy, a także typowych, wciąż jeszcze powszechnie występujących siedlisk przyrodniczych, charakterystycznych dla regionów biogeograficznych.

Podstawę prawną sieci stanowią dwa akty prawne:

- Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/147/WE z dnia 30 listopada 2009 r. w sprawie ochrony dzikiego ptactwa (tzw. Dyrektywa ptasia),

- Dyrektywa Rady 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 r. w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory (tzw. Dyrektywa siedliskowa).

Na podstawie ww. dokumentów utworzone zostały dwa rodzaje obszarów Natura 2000:

- obszary specjalnej ochrony ptaków (tzw. OSO), mające oznaczenie zaczynające się od skrótu PLB („PL” to kod Polski, a „B” to skrót od angielskiego słowa birds, czyli ptaki) – tzw. obszary ptasie,

- specjalne obszary ochrony siedlisk (tzw. SOO), mające oznaczenie zaczynające się od skrótu PLH („PL” to kod Polski, a „H” to skrót od angielskiego słowa habitat, czyli siedlisko) – tzw. obszary siedliskowe.

Na terenie administrowanym przez Nadleśnictwa Nowa Dęba wyznaczone zostały następujące obszary Natura 2000:

- Puszcza Sandomierska PLB180005 – obszar specjalnej ochrony ptaków o pow. 129 304 ha, z czego 22 465 ha na terenie Nadleśnictwa Nowa Dęba,

- Enklawy Puszczy Sandomierskiej PLH180055 – specjalny obszar ochrony siedlisk o pow. 7 952 ha, z czego 3 471 ha na terenie Nadleśnictwa Nowa Dęba.