Wydawca treści
Rezerwaty przyrody
Rezerwat przyrody obejmuje obszary zachowane w stanie naturalnym lub mało zmienionym, ekosystemy, ostoje i siedliska przyrodnicze, a także siedliska roślin, siedliska zwierząt i siedliska grzybów oraz twory i składniki przyrody nieożywionej, wyróżniające się szczególnymi wartościami przyrodniczymi, naukowymi, kulturowymi lub walorami krajobrazowymi.
W Polsce znajduje się ponad 1 500 rezerwatów przyrody, podzielonych na 9 rodzajów rezerwatów, z czego ponad połowę stanowią rezerwaty leśne.
Na terenie Nadleśnictwa Nowa Dęba, zarządzeniem Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Rzeszowie z dnia 2 kwietnia 2024 r. w sprawie rezerwatu przyrody „Dolina Smarkatej”, powołany został krajobrazowy rezerwat przyrody.
Rezerwat „Dolina Smarkatej” zajmuje obszar 55,94 ha, z czego 35,78 ha na terenie Nadleśnictwa Nowa Dęba.
Otulina rezerwatu zajmuje obszar 155,11 ha, z czego 50,77 ha na terenie Nadleśnictwa Nowa Dęba.
Podstawowym celem ochrony jest zachowanie naturalnych procesów przyrodniczych, zarówno przyrody ożywionej, jak i nieożywionej. Szczególnym walorem tego obszaru są mało zaburzone procesy fluwialne, torfotwórcze oraz naturalna dynamika zbiorowisk leśnych. Ochrona rezerwatowa zapewni trwałość mokradeł (ekosystemy wód słodkich to najbardziej zagrożone siedliska w skali globalnej) oraz wysokiej różnorodności biologicznej. Dodatkowo ochrona populacji raka szlachetnego.
Rezerwat przyrody jest formą ochrony pozwalającą na ochronę bierną (ścisłą), a więc zachowanie dzikiego charakteru doliny rzeki Smarkatej. W kontekście zmiany klimatu, powstanie rezerwatu może przyczynić się zarówno do poprawy warunków hydrologicznych, jak i zmniejszyć problemy związane z gospodarowaniem drzewostanami w trudnych warunkach terenowych.
Najnowsze aktualności
„Lasy na nowe 100-lecie” – leśnicy sadzą pół miliarda drzew rocznie
„Lasy na nowe 100-lecie” – leśnicy sadzą pół miliarda drzew rocznie
Aż 38% Polaków nie wie, że w miejsce pozyskanego drewna leśnicy sadzą nowe drzewa - wynika z badania PBS przeprowadzonego na zlecenie Lasów Państwowych. Tymczasem tylko w 2025 roku LP zaplanowały odnowienia na ogromną skalę – obejmą one dziesiątki tysięcy hektarów lasów w całym kraju. Łącznie zalesionych i odnowionych zostanie 55127 hektarów. Posadzonych zostanie pół miliarda drzew.
W ramach ogólnopolskiej akcji „Lasy na nowe 100-lecie” mieszkańcy całej Polski wspólnie z leśnikami sadzą nowe pokolenia drzew w różnych zakątkach kraju. Od pierwszego dnia wiosny wydarzenia odbywają się we wszystkich Regionalnych Dyrekcjach Lasów Państwowych, a udział w nich biorą uczniowie, harcerze, seniorzy, dziennikarze oraz rodziny z dziećmi. W niecały miesiąc ponad 20 tysięcy uczestników posadziło aż 700 tysięcy drzew. Łączna obsadzona powierzchnia to ponad 100 hektarów.
Akcja to nie tylko wspólne sadzenie – to także okazja do spotkania z przyrodą i rozmowy z leśnikami, którzy każdego dnia opiekują się lasami. Dla wielu uczestników to pierwszy krok do zrozumienia, czym naprawdę jest zrównoważona gospodarka leśna i jak wygląda ona w praktyce – z dala od mitów i stereotypów.
–Najlepiej przekonać się na miejscu, czym naprawdę zajmują się leśnicy. To nie są jacyś „producenci drewna”, tylko przyrodnicy, którzy każdego dnia planują, chronią i odnawiają lasy. Każdy, kto posadził z nami choć jedno drzewo, wie, ile wiedzy, pracy i zaangażowania za tym stoi – mówi Witold Koss, Dyrektor Generalny Lasów Państwowych. – Ta akcja to sposób, żeby pokazać, jak naprawdę wygląda nasza codzienność i zaprosić wszystkich do wspólnego działania – dodaje.
W obliczu postępujących zmian klimatu ważna jest różnorodność gatunkowa. Drzewa sadzone dziś muszą radzić sobie z suszą, silnym wiatrem i zagrożeniami biologicznymi – dlatego skład gatunkowy jest dobierany do lokalnych warunków siedliskowych, tak aby lasy były zdrowsze, bardziej odporne i trwałe.
Zrównoważona gospodarka leśna oznacza, że w miejscu każdego pozyskanego drzewa pojawiają się młode drzewka, a polskie lasy są jednymi z najzasobniejszych w Europie.
-Ostatnio dużo się mówiło tylko o tym, że Lasy Państwowe drzewa wycinają, że drzewa znikają z Polski, ale tak naprawdę okazuje się, że w miejsce tych wyciętych pojawia się mnóstwo nowych nasadzeń – powiedział Patryk Michalski dziennikarz Polskiego Radia w trakcie sadzenia w Nadleśnictwie Celestynów.
Lesistość Polski systematycznie rośnie i dziś przekracza 29%, co oznacza, że niemal jedna trzecia powierzchni kraju jest pokryta lasami. Od zakończenia II wojny światowej powierzchnia lasów w Polsce zwiększyła się o ponad 1,8 mln hektarów.
–Nauka przez bezpośrednie doświadczenie jest najlepsza. Takie akcje to moment, kiedy można skonfrontować swoje wyobrażenia z rzeczywistością. Wielu uczestników mówi wprost: „Nie wiedziałem, że to tak wygląda” – podkreśla dr hab. Maria Łoszewska-Ołowska z Uniwersytetu Warszawskiego, która sadziła „Las Na Nowe 100-lecie” w Celestynowie pod Warszawą.
Leśnicy odnawiają las zwyczajowo dwa razy w roku, na wiosnę i jesienią. Coraz większy udział (około 20%), w odnowieniach mają odnowienia naturalne, czyli takie, w których las odnawia się sam, z nasion okolicznych drzew. To rozwiązanie jest szczególnie cenne z przyrodniczego punktu widzenia. Dobór sadzonych gatunków nie jest przypadkowy – zależy od typu siedliska, gleby oraz dostępności wody. W jednych regionach dominuje sosna, w innych sadzi się więcej gatunków liściastych, jak dąb, buk czy lipa.
W niektórych nadleśnictwach sadzenia są już zakończone, w innych trwają. Osoby, które chciałyby dołączyć do akcji sadzenia lasów, mogą znaleźć informacje o najbliższych wydarzeniach na stronach internetowych regionalnych dyrekcji Lasów Państwowych i swoich nadleśnictw.