Największe powierzchnie w lasach nadleśnictwa zajmują siedliska borów i lasów mieszanych —68 %. Obecnie w większości pokrywają je sztucznie wprowadzone sośniny, czasem z domieszką gatunków liś­ciastych, sporadycznie fragmenty wielogatunkowe zbliżone do wzorców naturalnych.

Model naturalny, do którego dążą leśnicy przebudowując te sośniny, to:
- na siedliskach borów mieszanych: drzewostan główny składający się z sosny, z udziałem modrzewia i jodły, a na stanowiskach wilgotnych także świerka, z dolnym piętrem dębowo-bukowym i ewentualnie jodłą oraz świerkiem.
- na siedliskach lasów mieszanych drzewostan główny powinny tworzyć wszystkie wymienione gatun­ki, a więc: sosna, dąb, buk, modrzew, jodła, świerki i inne, z dolnym piętrem liściastym, ewentualnie z jodłą i świerkiem.

Dominującymi siedliskami są siedliska borowe, które stanowią 70,4%, lasowe 25,4 % i łęgowe 4,2 % .

Lasy ochronne - wyróżniono zgodnie z Zarządzeniem Nr 92 MOŚ ZN i L z dnia 25 listopada 1993 roku.
Ogólna powierzchnia lasów ochronnych w Nadleśnictwie Nowa Dęba, wynosi 15 843 ,85 ha, co stanowi 72,2 % powierzchni leśnej.
Głównymi kategoriami ochronności są: lasy wodochronne, o szczególnym znaczeniu dla obronności, i w granicach administracyjnych miast.

Bory i lasy mieszane zaliczamy do lasów o wysokiej produktywności drewna i bogatej biocenozie. W ich runie, które przetrwało w stanie znacznie lepszym niż drzewostany, liczna jest grupa roślin typowo leśnych, przystosowanych do życia w umiarkowanym ocienieniu. Im bogatsza jest flora, tym liczniejszy i bardziej urozmaicony jest zasiedlający ją świat zwierząt.
W Nadleśnictwie Nowa Dęba drzewostany ponad 100 letnie zajmują powierzchnię ok. 1,5 tys. ha.
Wśród obszarów podmokłych nadleśnictwa szczególną różnorodnością fitocenoz leś­nych, krzewiastych i otwartych wyróżnia się uroczysko „Ameryka" o powierzchni 200 ha. Obszar ten, podobnie jak większość terenów podmokłych w nadleśnictwie, na przełomie XIX i XX wieku został zmeliorowany i częściowo zamieniony w łąki kośne. Obecnie, już od dziesięcioleci, obiekt zwrócony jest przyrodzie, i na drodze naturalnej sukcesji i wtórnego zabagnienia odbywa się odbudowa pierwotnych zbiorowisk roślin­nych. W procesie tym istotną rolę odgrywają, reintrodukowane w ubiegłej dekadzie, bobry, które poprzegradzały tamami zamulające się rowy, powodując rozległe wylewy, co z kolei doprowadziło do zamierania sporych połaci olsów i zapustów brzozowych.
Do najlepiej zachowanych ekosystemów Puszczy Sandomierskiej należą lasy mieszane bagienne oraz olsy. Grząski teren, którego nie udało się osuszyć, uchronił duże połacie bagiennych fitocenoz o charakterze naturalnym, będące obecnie ostojami dzikiej przyrody. Lasy bagienne charakteryzują się wysoką żyznością i stałą wilgotnością, co przy charakterystycznej ich świetlistości pozwala na bujny rozwój runa, tworzącego trudny do przebycia gąszcz roślin. W bagiennych ostojach oprócz bogactwa florystycznego kryje się wiele płochliwych i rzadkich gatunków zwierząt, często prawnie chronionych, a także liczna zwierzyna łowna.