Wydawca treści Wydawca treści

Sieć obszarów Natura 2000

Sieć Natura 2000 jest instrumentem optymalizacji działań na rzecz ochrony i zachowania dziedzictwa przyrodniczego krajów członkowskich Unii Europejskiej.

Sieć Natura 2000 jest wypełnieniem zobowiązań UE wynikających z Konwencji o różnorodności biologicznej (Konwencja z Rio de Janeiro, 1992). Jej celem jest zachowanie zarówno zagrożonych wyginięciem siedlisk przyrodniczych oraz gatunków roślin i zwierząt w skali Europy, a także typowych, wciąż jeszcze powszechnie występujących siedlisk przyrodniczych, charakterystycznych dla regionów biogeograficznych.

 

Podstawę prawną sieci stanowią dwa akty prawne:

- Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/147/WE z dnia 30 listopada 2009 r. w sprawie ochrony dzikiego ptactwa (tzw. Dyrektywa ptasia),

- Dyrektywa Rady 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 r. w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory (tzw. Dyrektywa siedliskowa).

 

Na podstawie ww. dokumentów utworzone zostały dwa rodzaje obszarów Natura 2000:

- obszary specjalnej ochrony ptaków (tzw. OSO), mające oznaczenie zaczynające się od skrótu PLB („PL” to kod Polski, a „B” to skrót od angielskiego słowa birds, czyli ptaki) – tzw. obszary ptasie,

- specjalne obszary ochrony siedlisk (tzw. SOO), mające oznaczenie zaczynające się od skrótu PLH („PL” to kod Polski, a „H” to skrót od angielskiego słowa habitat, czyli siedlisko) – tzw. obszary siedliskowe.

 

Na terenie administrowanym przez Nadleśnictwa Nowa Dęba wyznaczone zostały następujące obszary Natura 2000:

- Puszcza Sandomierska PLB180005 – obszar specjalnej ochrony ptaków o pow. 129 304 ha, z czego 22 465 ha na terenie Nadleśnictwa Nowa Dęba,

- Enklawy Puszczy Sandomierskiej PLH180055 – specjalny obszar ochrony siedlisk o pow. 7 952 ha, z czego 3 471 ha na terenie Nadleśnictwa Nowa Dęba.


Polecane artykuły Polecane artykuły

Powrót

Rezerwaty przyrody

Rezerwaty przyrody

Rezerwat przyrody obejmuje obszary zachowane w stanie naturalnym lub mało zmienionym, ekosystemy, ostoje i siedliska przyrodnicze, a także siedliska roślin, siedliska zwierząt i siedliska grzybów oraz twory i składniki przyrody nieożywionej, wyróżniające się szczególnymi wartościami przyrodniczymi, naukowymi, kulturowymi lub walorami krajobrazowymi.

W Polsce znajduje się ponad 1 500 rezerwatów przyrody, podzielonych na 9 rodzajów rezerwatów, z czego ponad połowę stanowią rezerwaty leśne.

Na terenie Nadleśnictwa Nowa Dęba, zarządzeniem Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Rzeszowie z dnia 2 kwietnia 2024 r. w sprawie rezerwatu przyrody „Dolina Smarkatej”, powołany został krajobrazowy rezerwat przyrody.

Rezerwat „Dolina Smarkatej” zajmuje obszar 55,94 ha, z czego 35,78 ha na terenie Nadleśnictwa Nowa Dęba.

Otulina rezerwatu zajmuje obszar 155,11 ha, z czego 50,77 ha na terenie Nadleśnictwa Nowa Dęba.

Podstawowym celem ochrony jest zachowanie naturalnych procesów przyrodniczych, zarówno przyrody ożywionej, jak i nieożywionej. Szczególnym walorem tego obszaru są mało zaburzone procesy fluwialne, torfotwórcze oraz naturalna dynamika zbiorowisk leśnych. Ochrona rezerwatowa zapewni trwałość mokradeł (ekosystemy wód słodkich to najbardziej zagrożone siedliska w skali globalnej) oraz wysokiej różnorodności biologicznej. Dodatkowo ochrona populacji raka szlachetnego.

Rezerwat przyrody jest formą ochrony pozwalającą na ochronę bierną (ścisłą), a więc zachowanie dzikiego charakteru doliny rzeki Smarkatej. W kontekście zmiany klimatu, powstanie rezerwatu może przyczynić się zarówno do poprawy warunków hydrologicznych, jak i zmniejszyć problemy związane z gospodarowaniem drzewostanami w trudnych warunkach terenowych.