Wydawca treści Wydawca treści

Polskie lasy

12.01.2015 | Łukasz Sawa

Polska jest w europejskiej czołówce, jeśli chodzi o powierzchnię lasów. Zajmują one 29,2 proc. terytorium kraju, rosną na obszarze 9,1 mln ha. Zdecydowana większość to lasy państwowe, z czego prawie 7,6 mln ha zarządzane jest przez Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe.

W Polsce lasów wciąż przybywa. Lesistość kraju zwiększyła się z 21 proc. w roku 1945 do 29,2 proc. obecnie. Od roku 1995 do 2011 powierzchnia lasów zwiększyła się o 388 tys. ha. Podstawą prac zalesieniowych jest „Krajowy program zwiększania lesistości", zakładający wzrost lesistości do 30 proc. w 2020 r. i do 33 proc. w 2050 r. Lasy Polski są bogate w rośliny, zwierzęta i grzyby. Żyje w nich 65 proc. ogółu gatunków zwierząt.

Lasy rosną w naszym kraju na glebach najsłabszych, głównie z powodu rozwoju rolnictwa w poprzednich wiekach. Wpływa to na rozmieszczenie typów siedliskowych lasu w Polsce. Ponad 55 proc. powierzchni lasów zajmują bory. Na pozostałych obszarach występują siedliska lasowe, głównie mieszane. Ich niewielką część stanowią olsy i łęgi – niewiele ponad 3 proc.

W latach 1945-2011 powierzchnia drzewostanów liściastych na terenach PGL LP wzrosła z 13 do ponad 28,2 proc.

Na terenach nizinnych i wyżynnych najczęściej występuje sosna. Rośnie ona na 64,3 proc. powierzchni leśnej w PGL LP oraz na 57,7 proc. lasów prywatnych i gminnych. W górach przeważa świerk (zachód) oraz świerk z bukiem (wschód). Dominacja sosny wynika ze sposobu prowadzenia gospodarki leśnej w przeszłości. Kiedyś monokultury (uprawy jednego gatunku) były odpowiedzią na duże zapotrzebowanie przemysłu na drewno. Takie lasy okazały się jednak mało odporne na czynniki klimatyczne. Łatwo padały również ofiarą ekspansji szkodników.

W polskich lasach systematycznie zwiększa się udział innych gatunków, głównie liściastych. Leśnicy odeszli od monokultur – dostosowują skład gatunkowy drzewostanu do naturalnego dla danego terenu. Dzięki temu w latach 1945-2011 powierzchnia drzewostanów liściastych na terenach PGL LP wzrosła z 13 do ponad 28,2 proc. Coraz częściej występują dęby, jesiony, klony, jawory, wiązy, a także brzozy, buki, olchy, topole, graby, osiki, lipy i wierzby.

W naszych lasach najczęściej występują drzewostany w wieku od 40 do 80 lat. Przeciętny wiek lasu wynosi 60 lat. Coraz więcej jest drzew dużych, liczących ponad 80 lat. Od końca II wojny światowej ich powierzchnia wzrosła z 0,9 mln ha do prawie 1,85 mln ha.

Raporty o stanie lasów w Polsce


Najnowsze aktualności Najnowsze aktualności

Ochrona przeciwpożarowa

Zagrożenie Pożarowe

Spacer z Leśnikiem

Spacer z Leśnikiem

OGŁOSZENIE Nadleśniczego Nadleśnictwa Nowa Dęba

OGŁOSZENIE Nadleśniczego Nadleśnictwa Nowa Dęba

Spotkanie po latach

Spotkanie po latach

Polecane artykuły Polecane artykuły

Powrót

Obszary HCV

Obszary HCV

14.01.2025 | Sławomir Grzesik

 

Obszary o szczególnych wartościach ochronnych (HCV) – to strefy i przestrzenie fizyczne posiadające szczególne wartości ochronne lub są potrzebne do istnienia i utrzymania szczególnych wartości ochronnych.

Podstawą do identyfikacji ww. obszarów jest „Załącznik I Krajowe Ramy Szczególnych Wartości Ochronnych dla Polski” do dokumentu „Przejściowy standard odpowiedzialnej gospodarki leśnej dla Polski FSC-STD-POL-02-2024”.

Każda z podanych poniżej kategorii HCV prowadzi do desygnacji obszarów, które mogą (i zwykle będą) nakładać się na siebie. W ramach jednego kompleksu leśnego nie będzie więc spójnych, niezależnych obszarów HCV, ale raczej sieć częściowo nakładających się na siebie obszarów z różnych kategorii HCV. Na etapie identyfikacji i desygnacji żadnej z kategorii nie należy uważać za "nadrzędną" - godzenie wymagań poszczególnych kategorii następuje na etapie planowania gospodarki.

Jeden obszar może mieć podwójną, potrójną, a nawet cztero- lub pięciokrotną desygnację jako HCV w różnych kategoriach.

Obszary o szczególnych wartościach ochronnych (HCV) mogą być wyznaczane w następujących kategoriach:

HCV 1   – Różnorodność gatunkowa. Koncentracja różnorodności biologicznej z uwzględnieniem gatunków endemicznych oraz gatunków rzadkich i zagrożonych, która jest znacząca na poziomie globalnym, regionalnym lub krajowym.

HCV 2   – Ekosystemy i mozaiki na poziomie krajobrazu. Nienaruszone krajobrazy leśne oraz ekosystemy i mozaiki ekosystemów występujące na poziomie krajobrazu, które są znaczące na poziomie globalnym, regionalnym lub krajowym, które dodatkowo zawierają zdolne do przeżycia populacje większości naturalnie występujących gatunków, z ich naturalnym wzorem rozmieszczenia i zagęszczenia.

HCV 3   – Ekosystemy i siedliska. Rzadkie lub zagrożone ekosystemy, siedliska lub ostoje.

HCV 4   – Kluczowe usługi ekosystemów. Podstawowe usługi ekosystemów w sytuacjach kluczowych, włączając w to ochronę zlewni wodnych i kontrolę erozji wrażliwych gleb i zboczy.

HCV 5   – Potrzeby społeczności lokalnych. Miejsca i zasoby o fundamentalnym znaczeniu dla zaspokojenia podstawowych potrzeb społeczności lokalnych lub ludności rdzennej (w zakresie środków do życia, odżywiania, wody) zidentyfikowane poprzez zaangażowanie tych społeczności.

HCV 6   – Wartości kulturowe. Miejsca, zasoby, siedliska i krajobrazy o globalnym lub krajowym znaczeniu kulturowym, archeologicznym lub historycznym i/lub kluczowym znaczeniu kulturowym, ekologicznym, ekonomicznym lub religijnym/uświęconym dla tradycyjnej kultury lokalnych społeczności lub ludności rdzennej, zidentyfikowane poprzez zaangażowanie tych społeczności lub ludności rdzennej.

Zgodnie z „Przejściowym Standardem Odpowiedzialnej Gospodarki Leśnej FSC dla Polski FSC-STD-POL-02-2024” Nadleśnictwo Nowa Dęba wyznaczyło obszary HCV o powierzchni 6 318,86 ha.

Poniżej przedstawiamy zestawienie tabelaryczne obszarów HCV w Nadleśnictwa Nowa Dęba:

Kategoria

Nazwa

Powierzchnia (ha)

Dodatkowe informacje, np. o zidentyfikowaniu obiektów punktowych HCV - podać ilość w [szt]

HCV 1.1.

Rezerwaty przyrody.

88,48

 

Użytki ekologiczne desygnowane jako pozostałości ekosystemów mających znaczenie dla zachowania różnorodności biologicznej.

Pomniki przyrody tworzone dla ochrony stanowisk rzadkich gatunków roślin, grzybów lub zwierząt. 

Obiekty i obszary chronione w sposób podobny do (a), na podstawie własnych decyzji zarządcy lasu;

Proponowane formy ochrony przyrody, o których mowa w (a), posiadające dokumentację uzasadniającą koncentrację różnorodności biologicznej

HCV 1.2.

Strefy ochronne wokół stanowisk zwierząt, roślin lub grzybów chronionych;

445,95

 

całoroczne

okresowe

Ostoje i stanowiska gatunków będących przedmiotem ochrony w obszarach Natura 2000.

HCV 1.3.

Lasy lub tereny nieleśne, dla których istnieje w programie ochrony przyrody planu urządzenia lasu lub planie ochrony przyrody lub planie zadań ochronnych zapis uwzględniający stwierdzenie gatunku endemicznego i istnienie dla niego potencjalnych zagrożeń;

0,00

 

Lasy lub tereny nieleśne charakteryzujące się udokumentowanym naukowo występowaniem gatunku lub podgatunku organizmu endemicznego

HCV 2.1.

Duże ekosystemy i mozaiki ekosystemów na poziomie krajobrazu, które są znaczące na poziomie globalnym, regionalnym lub krajowym, i które dodatkowo zawierają zdolne do przeżycia populacje większości naturalnie występujących gatunków, z ich naturalnym wzorem rozmieszczenia i zagęszczenia.

0,00

 

HCV 3.1.

skrajne rzadkie i ginące ekosystemy i siedliska: buczyny storczykowe (9150), świetliste dąbrowy (91I0), lasy zboczowe (9180), bory bagienne (91I0), brzeziny i świerczyny bagienne

67,14

 

buczyny storczykowe

świetliste dąbrowy

lasy zboczowe

bory bagienne

brzeziny i świerczyny bagienne

Inne typy leśnych siedlisk przyrodniczych zaklasyfikowane jako znajdujące się w dobrym lub doskonałym stanie ochrony i reprezentowalności A lub B wg kryteriów przyjętych dla Standardowych Formularzy Danych sporządzanych w ramach sieci Natura 2000;

w stanie A

w stanie B

Nieleśne typy siedlisk przyrodniczych Natura 2000, z wyjątkiem zbiorowisk mogących wymagać czynnej ochrony.

HCV 3.2.

Skrajnie rzadkie i ginące ekosystemy i siedliska: grądy, buczyny, jedliny, łęgi, świerkowe bory górnoreglowe, dolnoreglowe bory jodłowo -świerkowe

2 059,63

 

grądy

buczyny

jedliny

łęgi

świerkowe bory górnoreglowe

dolnoreglowe bory jodłowo -świerkowe

Lasy zaklasyfikowane jako znajdujące się w dobrym lub doskonałym stanie ochrony i reprezentatywności A (FV) lub B (U1) wg kryteriów przyjętych dla Standardowych Formularzy Danych sporządzanych w ramach sieci Natura 2000;

w stanie A

w stanie B

Nieleśne typy siedlisk przyrodniczych Natura 2000, mogące wymagać czynnej ochrony

HCV 4.1.

Lasy wodochronne

4 009,23

Dodatkowo: lasy wzdłuż cieków

HCV 4.2.

Lasy glebochronne

0,00

 

HCV 4.3.

Usługi ekosystemowe (lasy o zwiększonej funkcji społecznej)

0,01

Ujęcie wody

HCV 5.1.

Potrzeby społeczności lokalnych

0,00

 

HCV 6.1.

Wartości kulturowe. Miejsca, zasoby, siedliska i krajobrazy o kluczowym globalnym, krajowym lub lokalnym znaczeniu kulturowym, archeologicznym lub historycznym

0,00

 

zabytki

stanowiska archeologiczne

miejsca historyczne

grodziska

inne

HCV 6.2.

Wartości kulturowe. Miejsca, zasoby, siedliska i krajobrazy o kluczowym znaczeniu kulturowym, ekologicznym, gospodarczym lub religijnym dla tradycyjnej kultury społeczności lokalnych;

0,02

 

cmentarze

pomniki 

miejsca kultu religijnego

inne

 

 

Materiały do pobrania

Zobacz »